
ÇOCUKLARDA OKUL FOBİSİ NEDİR?
Çocuklarda okul fobisi; anaokuluna veya ilkokula yeni başlayan çocuklarda sık görülen, her yaşta görülebilen, yoğun kaygı , sıkıntı, korku, huzursuzluk ile kendini belli eden bir durumdur. Bu durumu yaşayan çocuk okula gideceği zaman ,okulda yalnız kaldığı zaman veya herhangi bir zamanda bu duyguları yaşayabilir. Okula gitmeyi reddetme, evden ayrılmak istememe , okulla ilgili herhangi bir konuda duygusal olarak zorluklar yaşama gibi davranışlar gözlemlenebilir.
ÇOCUKLARDA OKUL FOBİSİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Okulda veya okula giderken kaygı ve huzursuzluk duyma
- Agresiflik ve çabuk alınganlık gösterme
- Uyku düzensizlikleri
- İştah kaybı
- Karın ağrısı
- Baş ağrısı
- İçe kapanıklılık
- Sebepsiz ağlama nöbetleri
- Enerji düşüklüğü
- Okulda verilen görev ve sorumlulukları yerine getirmeme
OKUL FOBİSİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
- Çocuğun ebeveynlerinden ayrı kalması sebebiyle mutsuz olması ve yaşadığı ayrılık kaygısı.
- Terk edilme korkusu.
- Yeni bir çevre, insanlar, kurallar gibi yeni deneyimlerle baş etmekte zorlanması.
- Kaygılı ebeveynlerinin olması.
- Anne ve babayla bağımlı ilişki yaşaması.
- Yalnızlık korkusu.
- Ailenin aşırı koruyucu olması.
- Çok yüksek beklentili ebeveyn.
- Akran zorbalığı veya zarar verici davranışlara maruz kalması.
- Çocuğun utangaç ve çekingen olması.
- Özgüven problemleri.
- Öğretmenlerin yanlış tutumu.
- Ailenin sosyo-ekonomik durumu sebebiyle çocuğun yetersiz hissetmesi.
- Anne baba arasındaki çatışmalar veya huzursuzluk.
- Kardeş kıskançlığı( evde yokken kardeşin daha çok sevileceği ,sevdiği yiyecek ve oyuncakların alınacağı düşüncesi)
OKUL FOBİSİ YAŞAYAN ÇOCUK İÇİN NELER YAPILMALI?
Öncelikle birlikte okula teşvik edici materyal ve malzeme alışverişine çıkılabilinir. Okula yeni başlarken kaygı yaşayan çocuk okula kademeli şekilde götürülebilinir (örn: önce okul bahçesi, sonra okul içi , daha sonra sınıf içi gibi). Okula götüren ebeveynleri okulda en az ilk 2 gün bekleyebilir. Vedalaşırken uzun vedalaşmalar yapılmamalıdır. Çocuk okuldan çıktığında onu orada bekliyor olacağını söylemeli ve tam zamanında orada olunmalıdır. Aile çocuğun okula gitmesinin gerekli olduğu konusunda sınır koymalı ve bu sınırı aşmasına izin vermemelidir. Ancak bu sınırı koyarken zorlayıcı , baskılayıcı , tutumlar sergilemekten kaçınmalı ve sakin ,anlayışlı, tutarlı olmalıdır. Gerekli güven ortamı oluşturulmalıdır.
Okula başladıktan sonra kaygı ve korkusu devam eden çocuğun okul fobisinin nedeni bulunmalı ve ona yönelik neler yapılması gerektiği düşünülmelidir. Çocuğu kaygı ve korkuları ile ilgili suçlayıp,yargılamadan dinleyip gerekli çözüm yolları aranmalıdır. Bu konuda yanlış anne-baba tutumları sergileniyorsa değiştirilmelidir. Problem okul,öğrenciler veya öğretmenler ile ilgili ise okul görüşmesi yapılmalıdır. Ebeveyn ve okul işbirliği içerisinde süreç yönetilmelidir.
Tüm bunlara rağmen çocuğun okul fobisi devam ediyorsa okul rehber öğretmeni ile görüşülmeli ayrıca Psikolog veya Psikolojik Danışman desteği alınmalıdır. Psikolog/ Psikolojik Danışman çocuğun yaşına göre çocuk ve ergen danışmanlık hizmeti verebilir .